Menü Kategoriler
Coğrafya
Şanlı Ay Yıldızlı Al Bayrak
28 Mart 2024 Perşembe
Hakkari

İlçeleri

Hakkari’nin biri merkez olmak üzere dört ilçesi vardır:

Merkez: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 52.906 olup, 30.407’si ilçe merkezinde 22.499’u köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 17, Bağışlı bucağına bağlı 4, Geçitli bucağına bağlı 8 köyü vardır. Yüzölçümü 2.265 km2 olup nüfus yoğunluğu 23’tür. İlçe toprakları dağlıktır. Kuzeyinde Karadağ, güneyinde Sünbül Dağ, Buzul Dağ yer alır. Zap Suyu Vâdisinde küçük düzlükler vardır.

Ekonomisi hayvancılığa dayalıdır. Ençok küçükbaş hayvan beslenir. Ekime müsait alan az olduğundan üretim düşüktür. Akarsu vadilerinde iç tüketim için tarım yapılır. Canlı hayvan ticâreti yaygındır. El tezgahlarında halı ve kilim dokumacılığı yapılır.

İlçe merkezi Zap Suyu Vâdisinde Reşko, Cilo, Karadağ ve Sünbül Dağları arasında kalan bir düzlükte kurulmuştur. Eski ismi Çölemeriktir. İlçe belediyesi 1936’da kurulmuştur.

Çukurca: 1990 sayımına göre toplam nüfusu 20.351 olup, 5205’i ilçe merkezinde 15.146’sı köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 13, Çaplı bucağına bağlı 4 köyü vardır. Yüzölçümü 1009 km2 olup, nüfus yoğunluğu 20’dir. İlçe toprakları yüksek dağlarla kaplıdır. Kuzeyinde Altındağları, kuzeydoğusunda Gare Dağı, batısında Konaklı Dağı yer alır. Dağlar derin ve dik vâdilerle parçalanmıştır. Yüksek kesimlerde hayvancılığa müsâit düzlükler vardır. Dağlardan kaynaklanan suları Habur ve Zap suları toplar.

Ekonomisi hayvancılığa dayalıdır. Yaylacılık metodu ile çok sayıda küçükbaş hayvan beslenir. Tarıma elverişli arâzi az olduğundan üretim düşüktür. En çok mısır, üzüm, ceviz ve sebze yetiştirilir. İlçe merkezi Ciği Suyunun suladığı bir ovanın kıyısında Türk-Irak sınırından 500 m içeride yer alır. Eski adı Çal’dır.

Şemdinli: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 30.219 olup, 7001’i ilçe merkezinde, 23.218’i köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 21 köyü vardır. Yüzölçümü 1.652 km2 olup, nüfus yoğunluğu 18’dir. İlçe topraklarını Hakkari Dağları engebelendirir. Batısında İkiyaka (Sat) Dağı, doğusunda Çimen Dağı, güney kesiminde Karadağ yer alır. Dağlar akarsu vadileri tarafından derin bir şekilde parçalanmıştır. Dağlardan kaynaklanan suları Şemdinli deresi toplar. Dağların yüksek kesimlerinde hayvancılık açısından önem taşıyan yaylalar vardır.

Ekonomisi hayvancılığa dayalıdır. Yaylacılık metodu ile küçükbaş hayvan besiciliği yapılır. En çok koyun ve kıl keçisi beslenir. Canlı hayvan ticâreti yaygındır. Tereyağ, peynir başlıca süt ürünleridir. Arıcılık gelişmiştir. Balı bölge ve Türkiye çapında meşhurdur. Ekime müsâit alan az olduğundan; az miktarda buğday, arpa, patates, soğan, elma, ceviz üzüm, nohut ve pirinç yetiştirilir. El tezgahlarında halı ve kilim dokunur.

İlçe merkezi, Şemdinli Çayı vâdisinde İran sınırına yakın bir yerde kurulmuştur. Eski ismi dağlararası mânâsında Nav Çiya idi. Daha sonraları sırasıyla Navşar, Şemdinan ve Şemdinli isimleri kullanıldı. Gelişmemiş, küçük bir yerleşim merkezidir. İl merkezine 128 km mesâfededir. Belediyesi 1936’da kurulmuştur.

Yüksekova: 1990 sayımına göre toplam nüfusu 69.003 olup 28.486’sı ilçe merkezinde 40.517’si köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 15, Esendere bucağına bağlı 1, Dağlıca bucağına bağlı 11 köyü vardır. Yüzölçümü 2.291 km2 olup, nüfus yoğunluğu 30’dur. İlçe toprakları yüksek engebeli alanlardan meydana gelir. Kuzeyinde Mordağ, doğusunda Karadağ, güneyinde İkiyaka Dağı, batısında Cilo Dağı yer alır. Dağlardan kaynaklanan suları Zap Suyu toplar. İlçe topraklarının orta kesiminde Türkiye’nin en büyük ve en yüksek düzlüklerinden biri olan ve ilçeye adını veren Yüksekova (Gevar Ovası) yer alır.

Ekonomisi hayvancılık ve ticârete dayalıdır. Yaylacılık yöntemi ile çok sayıda küçük baş hayvan beslenir. Canlı hayvan ticâreti yaygındır. Süt, süt ürünleri ve yağ başlıca hayvansal ürünlerdir. Hayvanlardan elde edilen yünler eğrilerek kilim, çadır dokunur ve çorap örülür. Arıcılık gelişmiştir. Ekime müsâit alan az olduğundan üretim düşüktür. Az miktarda buğday, patates, soğan, elma, ceviz ve üzüm yetiştirilir. Süt fabrikası ve et kombinası başlıca sanâyi kuruluşlarıdır.

İlçe merkezi, Nehil Çayı vâdisinde kurulmuştur. Hakkâri’nin nüfus ve yüzölçümü bakımından en büyük ilçesidir. Eskiden Gevar ve Dize adları kullanıldı. Esendere sınır kapısından İran’a geçen transit yolun önem kazanmasından sonra ilçe gelişti ve ticaret merkezi haline geldi. İl merkezine 76 km mesafededir. Belediyesi 1936’da kurulmuştur.